Iako su nam prva asocijacija na dobra vina Italija i Francuska, još jedna svetska prestonica vina nalazi se nama još bliže. U pitanju je Mađarska u kojoj tradicija proizvodnje vina traje preko hiljadu godina.
Mađarska ima šest razvijenih vinskih regija: Gornju Panonsku, Gornju Mađarsku,Tokaj, Balaton, Panonsku i Dunavsku regiju i čak 22 vinska distrikta. Putevi vina ili vinske rute vrlo su popularne turističke ture svuda u svetu, zato vas vodimo na vinsko putovanje kroz Mađarsku.
Počećemo od najpopularnije regije, zvane mađarska Toskana. U pitanju je regija Balatona, najvećeg jezera u srednjoj Evropi koja je kao vinska regija registrovana daleke 1737. godine. Zbog svog značaja, Unseko je 2002. proglasio celu vinsku regiju Tokaj za svetsku kulturnu baštinu. Ovaj kraj sa 27 sela i oko 6000 hektara vinograda i dalje nosi jedinstvene odlike kulturne tradicije i svedoči o istoriji pravljenja vina dugoj dve hiljade godina. Jedno od najupečatljivijih svedočanstava su i tzv. „hobitske kućice“ koje se nalaze u selu Hercegkut, a koje, u stvari, kriju jedinstveni sistem vinskih podruma. Nemci iz Švabije, koji su se naselili u ovom delu Mađarske u XVIII veku, podigli su na brdu Gomboš vinske podrume. „Podići“ je malo jaka reč, jer su podrumi ukopani u zemlju, a iz brda vire samo trouglasti kameni ulazi, podsećajući neodoljivo na Tolkinov Okrug u kom žive hobiti. Možda ni u jednu od tih kućica ne svraćaju čarobnjaci da obične hobite pretvore u heroje, ali u njima se dešava najlepša vinska bajka koja grožđe pretvara u napitak kom nema ničeg ravnog na svetu. Ovde se proizvodi i najslavnije mađarsko vino Tokaj Aszu, slatko vino koje se služilo na dvorovima Petra Velikog i Luja XIV, zadovoljavalo zahtevan ukus velikog Betovena, a koje je Luj XV nazvao „Vinom kraljeva, kraljem vina”. Ova se regija može pohvaliti i verovatno najskupljim vinom na svetu. Naime, jedna boca vina Royal Tokaji Essencia može dostići cenu od neverovatnih 35.000 evra, iliti, koliko i garsonjera u Beogradu.
Ako vašim istančanim nepcima, ipak više prijaju vina iz Burgundije, onda treba da se zaputite u Eger, popularno znan i kao mađarska Burgundija. Eger se nalazi na severu zemlje. Osim elegantnih vina poput „Bikove krvi“ (Bikavér) ovde se proizvode kompleksna vina, punog ukusa, koja se mogu uporediti s vinima Burgundije. Pored vina, Eger je poznat i po termalnoj banji sa 20 bazena (6 na otvorenom, 14 u zatvorenom delu). Najbolje vreme za degustaciju crnih vina iz Egera je „Festival Egri Bikavér„ koji se održava u julu mesecu.
I Budimpešta je poznata ne samo po arhitekturi, turističkim atrakcijama i odličnom provodu, već i po proizvodnji visoko kvalitetnog vina. Etjek Buda nadomak Budimpešte je romantičan i veoma živ krajolik iscrtan živopisnim brdima i vinogradima, prepun vinarija, koji i dalje čuva svoj starinski životni stil. Područje oko Etjeka, Pazmanda i Velence-a daje široku paletu vina koja čuvaju individualnu i nijansiranu notu teroara oko glavnog grada. Kako ste blizu prestonice, turističkih sadržaja vam neće nedostajati, a festivali hrane i vina organizuju se tokom cele godine.
Desetak kilometara severno od granice sa Hrvatskom i nekih četrdesetak od srpskog graničnog prelaza Batina, proteže se neobično brdo Villányi-Hegység ili planina Vilanji. Vilanji pripada Panonskoj vinskoj regiji. Vilanji je zapravo i mestašce od 3.500 stanovnika, koje godišnje beleži preko 60.000 noćenja, a uglavnom su u pitanju ljudi koji dolaze da uživaju u kvalitetnoj vinskoj priči crvenih vina! Ovde se svake godine održava Gere Jazz Festival, hedonistički spoj vina, hrane i muzike smešten u idiličnom ambijentu istoimene vinarije.
- ZANIMLJIVOSTI -
- Sigurno ste čuli za Torley, penušavo vino iz Mađarske? Da li ste znali da je Jozef Torley rođen u mestu Čantavir u opštini Subotica. Pripisuje mu se da je uspostavio jednu od najuspešnijih marki penušavih vina van regije Šampanj. U 19. veku je proizvodnja penušavih vina, u stilu šampanjca, postala popularna u celoj Evropi, a ova lagana i delikatna vina brzo su se proširila celim kontinentom.
- Najrasprostranjenija sorta grožđa u Mađarskoj je plava frankovka, koju Mađari zovu kekfrankoš. Za ovu popularnu vrstu grožđa vezuje se legenda da je dobila ima po novcu kojim su Napoleonovi vojnici plaćali za njega (plavi franci), a koji je bio mnogo cenjeniji od lokalne valute. Ipak, mnogo je verovatnije da je ime sorte nastalo od naziva nemačke regije Frankonija, odakle je stigla u Mađarsku. Od ove sorte grožđa pravi se čuveno vino iz Egera, Bikova krv, a grad Šopron se smatra prestonicom plave frankovke.
Biljana Nedeljković
A member of Alco Group
