Dan vlažnih područja na svetskom nivou obeležen je ove godine pod motom "Vlažna područja i vode" kako bi se skrenula pažnja javnosti da pijaća voda čini samo 2,5 odsto svih vodnih resursa. Podseća se i da, dok se potrebe za vodom povećavaju, zalihe se konstantno smanjuju zbog zagađenja i lošeg gazdovanja.
Na skupu u Novom Sadu povodom obeležavanja Svetskog dana vlažnih područja u 2021. godini, u organizaciji Ministarstva zaštite životne sredine, Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode, Zavoda za zaštitu prirode Srbije i Pokrajinskog sekretarijata za urbanizam i zaštitu životne sredine, predstavljeno je novoproglašeno ramsarsko područje "Đerdap" i program upravljanja vodnim režimima u SRP "Okanj bara".
Obeležavanje Svetskog dana vlažnih područja ustanovljeno je Ramsarskom konvencijom (The Convention on Wetlands) koja se odnosi na zaštitu močvarnih područja od međunarodnog značaja, naročito kao staništa ptica močvarica.
Konvencija je dobila naziv po iranskom gradu Ramsaru, u kome je i usvojena 2. februara 1971. godine, dok je od SFRJ ratifikovana 1977. godine.
Na teritoriji 171 članice, ugovornih strana Ramsarske konvencije, do sada je proglašeno 2.341 ramsarsko područje, uključujući i 18 prekograničnih, u ukupnoj površini od 252.489.973 hektara.
Zemlje potpisnice konvencije obavezne su da nominuju odgovarajuća vlažna staništa za Listu vlažnih staništa od međunarodnog značaja (Wetlands of International Importance, the"Ramsar List") i obezbede efikasno upravljanje ovim područjima.
Ramsarska područja u Srbiji su Obedska bara, Ludoško jezero, Carska bara-Stari Begej, Gornje Podunavlje, Slano Kopovo, Zasavica, Labudovo okno, Peštersko polje, Vlasina, Koviljsko-petrovaradinski rit i Ðerdap.
Zavod za zaštitu prirode Srbije je utvrdio preliminarnu listu od 68 potencijalnih ramsarskih područja u Srbiji, i do sada je proglašeno ukupno 11 područja od međunarodnog značaja, koja se prostiru na ukupnoj površini od 129.919 hektara.
"Narastajuća kriza količina i kvaliteta vodnih resursa preti da ugrozi čovečanstvo i život na zemlji. Ljudi koriste znatno više vode nego što priroda može da obnovi. Uništavamo ekosisteme u kojima voda i čitav život u njoj zavise od postojanja močvara.Jedan takav ugrožen ekosistem je Peštersko polje koje se na listi Ramsarskih područja našlo zbog najvrednijih visokoplaninskih tresava", navode u saopštenju.
Iako je močvarno područje od međunarodnog značaja, pešterske tresave se svakodnevno uništavaju iskopavanjem treseta i prodajom na tržištu kao zemlje za saksijsko cveće.
"Zabrinjava nas i plaši nemar koji pokazujemo prema jedinstvenom biseru prirode, Pešterskom polju i tresavama koje se na njemu nalaze, koji nestaju zarad nečijeg privatnog interesa. Neobnovljiv prirodni resurs završava u saksijama za cveće i plastenicima", kaže izvršni direktor Društva za zaštitu i proučavanje ptica Srbije Milan Ružić.
Kaže da očuvanje tresava na Pešterskom polju nije značajno samo za raznovrsni biljni i životinjski svet koji nastanjuje ovaj vrlo redak tip staništa, već je važno i zbog opstanka ljudi koji žive u ovom delu Srbije.
Tresave deluju kao sunđer i zadržavaju vodu u površinskom zemljištu na inače bezvodnom kraškom terenu. Tresave filtriraju vodu i obezbeđuju izdašnost pešterskih bunara i izvora na kojima se obezbeđuje zdrava pijaća voda.
Na Pešterskom polju do sada je zabeleženo 360 vrsta biljaka, 215 vrsta ptica, 122 vrste dnevnih leptira.
Zbog svoje bogate prirodne raznovrsnosti Peštersko polje ima status specijalnog rezervata prirode.
Izvor: Tanjug/b92
A member of Alco Group
